Ucho kojarzone jest przede wszystkim ze słuchem, jednak odpowiada ona również za zmysł równowagi. Wbrew pozorom narząd ten jest dość rozbudowany. Jego zewnętrzny fragment, który bez problemu możemy zobaczyć, jest tylko jedną z części całej budowy. Pozostałe części nie są widoczne gołym okiem i może je zobaczyć tylko lekarz podczas badania przy pomocy odpowiedniego sprzętu. Narząd słuchu w postaci ucha mają wszystkie kręgowce, jednak najbardziej złożona budowa ucha występuje tylko u ssaków i składa się z trzech części.
Budowa ucha zewnętrznego
Zbiera i wzmacnia ono fale dźwiękowe z otoczenia, a następnie przekazuje je do błony bębenkowej. W jego skład wchodzą:
- małżowina uszna – jest fałdem skórnym, zbudowanym z chrząstki, który dzięki odpowiedniej budowie zbiera dźwięki i przekazuje je do przewodu słuchowego zewnętrznego;
- przewód słuchowy zewnętrzny – zbudowany z tkanki chrzęstnej i kostnej kanał, umożliwiający przekazywanie bodźców akustycznych do błony bębenkowej;
- zewnętrzna powierzchnia błony bębenkowej.
Budowa ucha środkowego
Jest to niewielka, wypełniona powietrzem przestrzeń w czaszce, której zadaniem jest doprowadzenie fal dźwiękowych do ucha wewnętrznego. Składa się ono z następujących elementów:
- błona bębenkowa – szara błona, która oddziela przewód słuchowy zewnętrzny od ucha środkowego;
- jama bębenkowa – wypełniona powietrzem przestrzeń, która połączona jest z gardłem przy pomocy trąbki słuchowej;
- kosteczki słuchowe – najmniejsze z kości, występujących w całej budowie ssaków (młoteczek, kowadełko i strzemiączko), odpowiedzialne za wzmocnienie i przekazanie drgań błony bębenkowej do ucha wewnętrznego;
- trąbka słuchowa (nazywana także trąbką Eustachiusza) – niewielki kanał, łączący jamę bębenkową z gardłem, jego rolą jest wyrównanie ciśnienia po obu stronach błony bębenkowej;
- okienko owalne – struktura pokryta błoną, która ułatwia przekazywanie drgań z ucha środkowego do wewnętrznej części ślimaka.
Budowa ucha wewnętrznego
Najważniejsza i najbardziej skomplikowana część całego ucha, która odpowiada za odbieranie i przetwarzanie drgań mechanicznych w impulsy nerwowe oraz równowagę. Budowa ucha wewnętrznego składa się z trzech części, którymi są:
- ślimak – długi, zwężający się kanał kostny, który nazwę zawdzięcza swojej budowie, przypominającej muszlę ślimaka. Jest on najważniejszym elementem ucha, ponieważ zawiera w sobie receptor słuchu, nazywany narządem Cortiego, który odpowiada za powstawanie impulsów nerwowych W przypadku uszkodzenia narządu Cortiego dochodzi do całkowitej i nieodwracalnej głuchoty;
- trzy kanały półkoliste – każdy z nich u człowieka położony jest prostopadle do dwóch pozostałych i tworzą one błędnik błoniasty, który informuje organizm o położeniu ciała w przestrzeni i odpowiada za równowagę;
- nerw słuchowy – przekazuje do mózgowia informacje słuchowe, zebrane wcześniej przez ślimaka. Impulsy te są analizowane i zapamiętywane przez korę mózgową, która nadaje każdemu z nich konkretnych znaczeń.
Być może budowa ucha wyda się nam bardzo rozbudowana i skomplikowana. Warto ją jednak poznać i dowiedzieć się, jak bardzo złożony jest proces słyszenia oraz jak wiele elementów bierze w nim udział. Sprawdź także dodatkowe informację o mizofonii oraz 3 sposoby na poprawę słuchu.